نظافت صنعتی و اهمیت آن

نظافت صنعتی و اهمیت آن

نظافت صنعتی به مجموع فعالیت‌های متمرکز بر پاکسازی مواد و آلاینده‌های صنعتی اطلاق می‌شود که انجام آن با هدف حفاظت از محیط زیست و در جهت حفظ و تداوم تولید در کارخانجات صنعتی الزامی است. تولید آلاینده‌ها به صورت نرمه، ضایعات، ریزش مواد اولیه، پسآب و …، در نتیجه انجام فعالیت‌های تولیدی اجتناب ناپذیر بوده و تمرکز در نظافت صنعتی بر جمع‌آوری، بی‌خطر سازی و تا حد امکان، بازگرداندن به خطوط تولید می‌باشد.

 

تصویر شماره 1- ریزش نرمه در طبقات اسکرین در یک کارخانه فولادسازی

 

تصویر شماره 2- تجمع غبار در Air Lift یک کارخانه سیمان

 

تصویر شماره 3- جمع‌آوری ضایعات ناشی از انجام فعالیت‌های عمرانی و خدماتی در یک کارخانه پتروشیمی

 

تصویر شماره 4- صدمه آلودگی به تجهیزات برقی در یک کارخانه فولادی

 

تصویر شماره 5- پسماند شیمیایی ناشی از فرایند تولید در یک کارخانه پتروشیمی

 

از جمله این فعالیت‌های پاکسازی می‌توان به: تخلیه حوضچه‌ها (تیکنر، کولینگ تاور و …) ، شستشوی کانال‌ها، انتقال پسماندها، جمع‌آوری آلودگی‌ها و ضایعات خشک و تر، تمیزکاری ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی و مواردی از این قبیل اشاره کرد. برای انجام این پاکسازی‌های صنعتی، دستگاه‌ها، ابزارالات و ماشین‌آلات تخصصی متعددی در اشکال و ابعاد مختلفی طراحی و تولید شده است که با کاربرد متفاوت، توان انجام عملیات نظافتی گوناگون با راندمان بسیار بالا را دارا می‌باشند. استفاده از تجهیزات و ماشین‌آلات تخصصی پاکسازی صنعتی موجب افزایش کارآیی، ایمنی و کاهش هزینه نیروی انسانی، استهلاک و در نتیجه کاهش هزینه‌های سنگین نگهداری و تعمیرات تجهیزات خطوط تولید می‌شود. از جمله این تجهیزات می‌توان به: مکنده‌های صنعتی پرتابل (وکیوم لودر)، انواع پمپ‌های صنعتی، فیلتر پرس‌ها، کارواش‌های صنعتی و … اشاره نمود.

 

تصویر شماره 6- مکنده صنعتی پرتابل (وکیوم لودر)

 

تصویر شماره 7- دستگاه فیلترپرس

 

اهمیت نظافت صنعتی در صنعت

لزوم و اهمیت نظافت صنعتی در تمام ارکان یک مجموعه تولیدی وجود داشته و قابل لمس است. از اصلی‌ترین دلایل انجام این امر مهم می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

جلوگیری از هدر رفتن مواد قابل بازیابی که امکان بازگشت به خطوط تولید را دارند، یکی از اصلی‌ترین دلایل اهمیت نظافت صنعتی در کارخانه‌ها محسوب می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به ریزش مواد اولیه مانند گندله و کنسانتره از نوار نقاله‌ها در هنگام انتقال در کارخانجات فولادی اشاره نمود که حجم مواد زیادی را در روز شامل می‌شود که در صورت جمع‌آوری استاندارد و به موقع، می‌توان از توقف تولید اجتناب کرده و آن‌ها را مجدداً نیز به چرخه تولید برگرداند.

 

تصویر شماره 8: ریزش گندله در یک کارخانه فولادی

 

در کارخانه‌های تولیدی در صورتی که مواد قابل بازیافت وجود داشته باشد، می‌توان آن‌ها را وارد چرخه بازیابی نمود و از هدررفت سرمایه و آلودگی محیط زیست نیز جلوگیری کرد. به عنوان مثال می‌توان به جمع‌آوری سلج نفتی در صنایع بهره‌برداری در صنعت نفت اشاره کرد که با توجه به ترکیب تشکیل‌دهنده، با قیمت‌های زیادی برای صنایعی همچون آسفالت‌سازی، خرید و فروش می‌شوند.

تصویر شماره 9: سلج نفتی در برن پیت در یکی از مناطق بهره‌برداری نفتی

 

وجود آلاینده‌ها و آلودگی‌های صنعتی بر روی ماشین‌آلات خطوط تولید، فشار زیادی وارد کرده و با اثراتی همچون خوردگی در نهایت موجب خرابی آن‌ها می‌گردد. با توجه به هزینه‌های تعویض تجهیزات، در شرایط کنونی تحریم، کارخانجات با تمرکز بر انجام عملیات نگهداری و تعمیرات با بازه‌های زمانی کوتاه‌تر می‌کوشند، هزینه‌ها و ضرر ناشی از توقف خطوط تولید را کاهش دهند. نظافت صنعتی به عنوان سد اول در انجام این مهم، در واقع A روتین انجام این فعالیت‌ها می‌باشد.

تصویر شماره 10: خوردگی خطوط انتقال ناشی از آلودگی در یک کارخانه فولادی

 

نیروی انسانی درگیر در انجام فعالیت‌های پاکسازی صنعتی، علاوه بر قرار گرفتن در معرض آلودگی، به علت شرایط فعالیت خود که غالباً به صورت گرم ( ماشین روشن- خط فعال)، می‌باشد در معرض خطرات ناشی از کار می‌باشد. استفاده صحیح و برنامه‌ریزی شده از نظافت صنعتی و حرکت به سمت مکانیزه کردن آن، در حفظ ایمنی و سلامت نیروی انسانی و محیط زیست تأثیر بالقوه‌ای دارد.

تصویر شماره 11: خطرات تهدید کننده سلامت نیروی انسانی پاکساز

نظافت صنعتی از دیرباز در دستورکار کارخانه‌های صنعتی وجود داشته است و امروزه توجه به انجام مستمر آن به وسیله‌ی سیستم‌های مکانیزه در صدر اهمیت قرار گرفته است. شرکت سلین صنعت مارون خورشید افتخار این را داشته است که در مسیر پیشرفت این مهم در کنار فعالان این عرصه در صنایع مختلف مانند: نفت و گاز، پتروشیمی، فولاد، مس، معادن و … فعالیت داشته و برنامه خود را بر مکانیزه نمودن انجام این پاکسازی‌ها و بهبود تکنولوژی کاربردی در آن‌ها متمرکز نموده است. در مقالات بعدی به معرفی دستگاه‌های مکانیزه پرکاربرد در صنعت مانند: وکیوم لودر و فیلتر پرس خواهیم پرداخت.