فیلتر پرس (Filter press) چیست؟
فیلتر پرس یک تجهیز صنعتی است که دو عمل اصلی جداسازی مایع از جامد و فشرده سازی جامدات را انجام می‌دهد. این دستگاه در محیط های صنعتی و نیمه صنعتی کاربرد فراوانی دارد. ساختار کلی دستگاه شامل سه بخش اصلی است:
1)صفحات فیلتر؛
2) سیستم هیدرولیک؛
3) سیستم جمع آوری مایعات و جامدات تفکیک شده.
صفحات فیلترپرس بین دو صفحه فلزی ثابت قرار گرفته‌اند. این صفحات که توسط پارچه‌هایی با عملکرد فیلتراسیون پوشیده شده‌اند، توسط بازوهایی روی دو ستون دو طرف دستگاه حرکت می‌کنند تا با فشرده شدن توسط سیستم هیدولیک دستگاه، ذرات جامد موجود در محلول را که به صورت سوسپانسیون می‌باشد از مایع جدا کنند.
لجن یا محلول ورودی به دستگاه پس از عبور از صفحات پوشیده شده با پارچه های فیلتراسیون، فیلتر شده و ذرات مایع و جامد از هم جدا میشود، ذرات جامد به مرور زمان تحت فشار قرار گرفته و بین صفحات فیلتر پرس بصورت یک توده که اصطلاحاً کیک نامیده میشود، جمع میشود.
نحوه کارکرد دستگاه فیلتر پرس:
پساب از طریق شیرهای ورودی وارد دستگاه فیلترپرس میشود و فضای بین صفحات آن را کامل پر می‌کند. بعد از پر شدن فضای بین صفحات، جک هیدرولیک با فشاری که به صفحات وارد می‌کند مایع را از جامدات جدا کرده و مواد جامد که به آن «کیک» گفته میشود روی صفحه باقی می‌مانند و مایع جدا شده از جامدات، از طریق شیر خروجی دستگاه خارج میشود. پس از اتمام عملیات فشرده‌سازی، کیک از صفحات جدا گردیده و مجدداً صفحات توسط جک هیدرولیک بسته و چرخه عملیات تکرار میشود.
مدت زمان هر چرخه دستگاه فیلترپرس به کیفیت دوغاب بستگی دارد. سرعت انجام این عملیات در دوغاب‌های رقیق کوتاه‌تر از غلیظ است.
مزایای استفاده از دستگاه فیلتر پرس:
1. صرفه‌جویی در منابع آبی با برگشت آب به چرخه تولید؛
2. تصفیه مواد سمی و مضر صنعتی و جلوگیری از ورود آن‌ها به طبیعت به همراه جامدات؛
3. کاهش آلاینده‌های زیست محیطی؛
4. کاهش هزینه‌های مصرف آب در صنعت؛
5. آبگیری انواع لجن‌ها و تخلیه استخرهای انباشت ضایعات حاصل از تولید؛
6. کاهش هزینه‌های پرسنلی جهت تخلیه لجن‌ها و استخرهای نگهداری پسآب؛
7. حذف فرایند گل‌کشی بوسیله استخرها؛
8. کاهش یا حذف خطرهای ناشی از عناصر مضر صنعتی، لجن‌ها و توده های مضر فاضلابی و …؛
9. جلوگیری از هدررفت ابزار و تجهیزاتی مانند سگمنت، دیسک‌های قله‌بر و ابزارهای پولیش‌کاری؛
10. انتقال ضایعات جامد حاصل از تولید به خارج از کارخانه؛
11. استفاده از آب‌های بازیافتی در کشاورزی، و آبیاری فضاهای سبز شهری؛
12. کاهش یا حذف زمان توقف خطوط تولید؛
13. سرعت عملیات تولید با حذف روش سنتی ته‌نشینی مواد جامد؛
14. کاهش حجم مواد جامد و هزینه‌های ناشی از انتقال آن و … .
کاربردهای دستگاه فیلترپرس در صنعت:
شرکت سلین صنعت مارون خورشید به عنوان اولین شرکت بهره‌بردار از دستگاه فیلترپرس در صنعت پتروشیمی استان خوزستان، هم‌اکنون خدمات خود را در سراسر کشور و در صنایع مختلف به کارفرمایان محترم ارائه می‌نماید که می‌توان به برخی از قابلیت‌های مهم و کاربردی این دستگاه در صنعت به شرح ذیل اشاره نمود:
1. صنایع پتروشیمی و فولاد: این صنایع با انجام عملیات تولید و فرآوری محصولات خود، حجم زیادی از لجن تولید می‌کنند که جزو پسماند خطرناک دسته‌بندی شده و امکان رهاسازی مستقیم در محیط را ندارند. شرکت سلین صنعت مارون توانسته است با استفاده از این دستگاه به عملیات جداسازی این پسماند از مایعات همراه و سپس بسته‌بندی و بارگیری و انتقال آن‌ها به مکان‌های مشخص شده جهت ورود به فرآیند امحاء اقدام نموده و به سرعت عمل این صنایع و پاکسازی و کنترل محیط زیست کمک شایان توجهی نماید؛
2. صنعت نفت و گاز: دستگاه فیلتر پرس در صنعت نفت و گاز برای جداسازی جامدات از گل حفاری، بازیافت روغن از پساب و آبگیری لجن‌ها کاربرد گسترده‌ای دارد؛
3. صنایع شیمیایی: صنایع شیمیایی مواد اولیه برای تولید بیش از 70 هزار محصول را تهیه می‌کنند. با انجام فرایندهای شیمیایی متعدد در این صنعت عظیم، دوغاب‌ها و لجن‌های شیمیایی بی‌خطر و بعضاً خطرناک زیادی که حاوی مواد سمی و گازهای خفه‌کننده است، ایجاد میشود که شرکت سلین صنعت مارون با استفاده از دستگاه فیلتراسیون علاوه بر این‌که به سرعت فرایند تولید و انباشت کمک می‌نماید، ضایعات حاصل از تولید را نیز به حداقل برساند؛
4. معادن: این دستگاه در معادن برای خشک‌سازی کنسانتره‌های معدنی، دوغاب‌ها و باطله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد؛
5. صنعت سرامیک: یکی از بارزترین کاربردهای دستگاه فیلتر پرس در این صنعت، جداسازی خاک رس از آب می‌باشد؛
6. صنعت نساجی: در فرایند رنگرزی می‌بایست آلاینده‌ها قبل از ورود به فاضلات از آب جدا شود؛
7. صنعت متالوژی: در این صنعت دستگاه فیلتر پرس برای جداسازی فلزات با ارزش و بازیابی مایعات فرآیندی کاربرد دارد؛
8. صنعت داروسازی: فیلتر پرس در فرایند داروسازی برای تصفیه و جداسازی ترکیبات با ارزش مورد استفاده قرار می‌گیرد؛
9. صنعت مواد غذایی: در این صنعت فیلتر پرس برای شفاف‌سازی مایعاتی مانند آب میوه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد؛
10. پاکسازی محیط: در پروژه‌های پاکسازی محیط، فیلتر پرس به حذف آلاینده‌ها از آب‌های زیرزمینی، تصفیه شورآب‌ها و یا آب‌های شیرین و … مورد استفاده قرار می‌گیرد؛
11. صنایع کشاورزی و دامداری: فیلتر پرس برای تصفیه آب کشتارگاه‌ها، جداسازی لجن‌های کانال‌های آبیاری و … کاربری دارد؛
12. فاضلاب صنعتی: فیلتر پرس در فاضلاب‌های صنعتی به منظور جداسازی فضولات و لجن‌ها کاربرد فراوانی دارد؛
13. صنایع خودروسازی: یکی از کاربردهای دستگاه فیلتر پرس استفاده در خط رنگ صنایع خودروسازی و جداسازی آلاینده‌هایی مانند روغن، رنگ، گریس و مواد فلزی سنگین و … می‌باشد.
